استان مرکزی

 موقعیت جغرافیایی

 استان مرکزی تقریباً در مرکز ایران بین 33 درجه و

 

30 دقیقه و35 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه

 

 و 57 دقیقه و 51 درجه طول شرقی از نصف النهار

 

گرینویچ قرار گرفته است .

 

از شمال به استانهای تهران و زنجان و از مغرب به استان همدان و

 

از جنوب به استان اصفهان و لرستان و از شرق به استانهای

 

اصفهان و تهران محدود است .

 

 

مرکز این استان شهر اراک و شهرهای تابعه آن ساوه ، خمین ،

 

محلات ، سربند (شازند) ، تفرش ، دلیجان، آشتیان، کمیجان و

 

زرندیه  است که با جمعیتی برابر 1314849 نفر در مساحتی

 

معادل 29152 کیلومتر مربع گسترده شده اند و در حال حاضر

 

شامل 18 بخش و 61 دهستان و 1342 روستا می باشد .

 

استان مرکزی که از یک طرف در کویر مرکزی و از طرف دیگر

 

در محل زاویه چین خوردگی البرز و زاگرس واقع شده است دارای

 

آب و هوائی متنوع است . در مناطق کوهستانی ریزشهای جوی

 

اغلب بصورت برفی و در مناطق کم ارتفاع بیشتر بصورت باران

 

ظاهر می شود.

 

 

 تقسیمات اداری و سیاسی

 

 

اراک، براساس آخرین تقسیمات کشوری استان مرکزی دارای 10

 

شهرستان، 18 بخش، 27 شهر، 61 دهستان، 1394 آبادی

 

دارای سکنه و 46 آبادی خالی از سکنه است. شهرستانهای این

 

استان عبارتند از : اراک و شهرهای تابعه آن ساوه ، خمین ،

 

محلات ، سربند (شازند) ، تفرش ، دلیجان، آشتیان، کمیجان و

 

زرندیه.

 

 

 صنعت و بازرگانی

 

 

استان مرکزی از جمله استانهای صنعتی کشور محسوب می شود،

 

وجود صنایع مادر در اراک این شهر را به یکی از قطبهای صنعتی

 

کشور مبدل کرده است همچنین وجود کارخانه های چشمگیر و

 

تولیدی شهرستان ساوه نیز خود گویای این مهم است. مهمترین

 

کارخانه های صنعتی استان عبارتند از : ماشین سازی، آلومینیوم

 

سازی کابل سازی، کمباین سازی، هپکو (سازنده ماشین آلات راه

 

سازی)، آونگان (سازنده پایه فلزی انتقال نیرو)، توليد ادوات ک

 

شاورزی، تولید نورد آلومینیوم، رنگ روناس، پالایشگاه،

 

پتروشیمی، نیروگاه، آذرآب و نیز در شهرستان ساوه، کارخانه های

 

سازنده پروفیل و لوله های آبیاری آلومینیومی، لاستیک سازی و

 

سایر کارخانه های مستقر در اين شهرستان را می توان یاد کرد،

 

که تولید و عرضه آن به داخل کشور و صدور برخی از تولیدات

 

کارخانه ها به خارج از کشور چه در بخش کارخانه ها و صنایع

 

همانطور که یادآور شدیم و چه در بخش کشاورزی این استان را به

 

یکی از قطبهای مهم تأثیرگذار در امر بازرگانی و صنعتی کشور

 

 تبديل نموده است.

 

 

 معادن

 

 

در استان مرکزی 112 معدن محتلف وجود دارد که بیشترین آن

 

مربوط به مصالح ساختمانی است، از مهمترین معادن استان

 

مرکزی می توان از : سنگ آهن در شمس آباد اراک، معادن

 

سرب، روی، منگنز، بارتیتین، سنگ تراورتن، گچ و سنگ نمک

 

را می توان یاد کرد . در اطراف شهر نیمور محلات معادن

 

تراورتن بسیار زیاد است .

 

 

 

 کشاورزی

 

 

اساس اقتصاد استان را به ترتیب اهمیت، بخش های خدمات،

 

صنعت و کشاورزی تشکیل می دهند. به طوری تقریبی در حدود

 

19 درصد مساحت استان اراضی کشاورزی، 57 درصد اراضی

 

مرتعی، 24 درصد اراضی غیر مزروعی از قبیل دریاچه ها،

 

کویرها، جاده ها و شهرها تشکیل می دهند. محصولات کشاورزی

 

استان شامل تولید، گندم، جو، حبوبات آفتابگردان، پنبه، چغندر قند ،

 

گوجه فرنگی و پیاز است. تولید برخی ار فرآورده های کشاورزی

 

در شهرستانهای این استان بیش از میزان مصرف محلی است. در

 

نتیجه به استانهای مجاور صادر می شود :

 

از شهرستان اراک: گندم، جو، انگور، سبزیجات و خشکبار

 

از شهرستان ساوه : انار و طالبی و پسته

 

از شهرستان محلات : کاهو و گل

 

از شهرستان تفرش : بادام و گردو

 

از شهرستان خیمن : پایز و لوبیا و گندم به سایر شهرها و استانها

 

و همچنین به خارج از کشور صادر می شود . به هر حال استان

 

مرکزی دارای موقعیت خاص به خود بوده و داشتن زمین های

 

حاصلخیز زراعی و تولید برخی از محصولات کشاورزی و نیز

 

دامپروری از مناطق مهم کشور محسوب می شود. می توان گفت

 

تقریباً 50 درصد از مردم این استان در روستاها زندگی می کنند و

 

شغل اصلی آنها کشاورزی و دامداری است.